Mark Zuckerberg ve üç arkadaşı, 4 Şubat 2004’te Harvard Üniversitesi’ndeki yurt odasında Facebook’u kurarak dünya genelinde en yaygın kullanılan sosyal medya platformlarından birini oluşturdu.
Şirket, zaman içinde WhatsApp ve Instagram gibi popüler uygulamaları satın alarak hızla büyüdü. 20 yıldır en çok kullanılan sosyal medya platformları arasında yer alan Facebook, zaman zaman kötü şöhretiyle de adından söz ettirdi.
Adı skandallarla alındı
2021 yılında “Meta” olarak adını değiştirme kararı alarak bir imaj değişikliğine giden şirket, yıllar içinde yaşanan skandallar, veri güvenliği sorunları, rekabet ihlalleri ve sansürle ilgili eleştirilere rağmen faaliyetlerine devam etti.
Özellikle genç kullanıcı kaybının ardından şirket, metaverse vizyonunu ortaya koyarak kendini güncelledi.
Mark Zuckerberg, Eduardo Saverin, Dustin Moskovitz ve Chris Hughes tarafından ilk olarak sadece Harvard Üniversitesi öğrencileri için başlatılan Facebook, 2006’dan itibaren herkesin üye olabileceği bir formata dönüşerek kullanıcı sayısında önemli bir artış yaşadı.
WhatsApp ve Instagram’ı satın aldı
Facebook, 2012’de halka arz edilirken, kurulduğu günden bu yana birçok şirketi bünyesine kattı.
Bu şirketler arasında en öne çıkan alımlar ise Instagram ve WhatsApp oldu. Şirket her gün en az 3 milyar kişinin sürekli ürünlerinden birini kullandığını açıkladı.
Facebook, 2012’de fotoğraf ve video paylaşma uygulaması olan Instagram’ı 1 milyar dolara satın alırken, 2014’te anlık mesajlaşma uygulaması WhatsApp için 19 milyar dolar ödedi.
Milyarlarca dolar ceza ödedi
Facebook, halka arzının ardından geçen 10 yılı aşkın sürede birçok skandal ve eleştiriyle karşı karşıya kaldı.
Merkezi Londra’da bulunan Cambridge Analytica adlı veri analiz firmasının, 87 milyon Facebook kullanıcısının hesaplarından izinsiz topladığı kişisel verileri, ABD’de Kasım 2016’da başkanlık seçimleri ile İngiltere’de Haziran 2016’daki Avrupa Birliği (AB) referandumunu etkilemek için kullandığına dair suçlamalar, küresel ölçekte krize yol açtı.
ABD Federal Ticaret Komisyonu da (FTC) 2019’da Facebook’u, veri ihlali nedeniyle 5 milyar dolarlık rekor para cezasına çarptırdı.
Rekabet ihlallerine yönelik tartışmaların da odağında olan Facebook hakkında, ABD ve AB’de “tekelcilik” soruşturmaları açıldı.
ABD’de 2019’da New York Başsavcılığı öncülüğünde 8 eyalet, Facebook hakkında tekelcilik soruşturması başlatırken, 2020’de 46 eyalet ve ABD Federal Ticaret Komisyonu, “tekelcilik ve rekabeti imkansız hale getirmekle” suçlanan şirkete iki dava açtı.
AB de 2021’de ürün alışveriş hizmeti Facebook Marketplace’e ve seri ilanlarına yönelik rekabet soruşturması başlatıldığını duyurdu.
Meta Üst Yöneticisi (CEO) Zuckerberg, şirketi gelecek 5 yıl içinde bir sosyal medya firması olmaktan çıkararak bir metaverse şirketine dönüştürmeyi hedeflediğini söylüyor.
