Türkiye’de çalışan yaklaşık 15 milyon kişinin kıdem tazminatı çalıştığı süreler dahilinde birikiyor. Kimi çalışan 1 yıllık, kimisi 5 yıllık kimisi de 20 yıllık tazminatı alabilecek durumda.
Her yıl Ocak ve Temmuz ayında memur maaşlarına yapılan zam tutarında kıdem tazminatı tavanı da artırılıyor. Buna göre yeni yapılacak zamlarla kıdem tazminatı tavanı da yükseltilmiş olacak.
Güncel olarak kıdem tazminatı tavanı işçilere yıllık olarak 23 bin 489 lira 83 kuruş olarak ödeniyor. Bu tutarın üzerine memur maaşlarına yapılacak zam oranı da eklendiğinde ortaya çıkan fark da eklenip yeni kıdem tazminatı tavanı bulunacak.
KIDEM TAZMİNATI TAVANI NE İŞE YARIYOR?
Kıdem tazminatı tavanı bir işçinin alabileceği en yüksek yıllık kıdem tazminatı tutarını belirliyor. Başka bir deyişle, brüt maaşı 20 bin lira olan bir işçi her yıl için maksimum 20 bin liralık kıdem tazminatı alabilir. 5 yıl çalışmışsa ve işten çıkarılmışsa kıdem tazminatı olarak 100 bin lira ödeniyor. Ancak brüt maaşı 25 bin lira olan bir işçi kıdem tazminatını tavandan hak eder ve her yıl için 25 bin lira değil 23 bin 489 lira 83 kuruş ödeme alabilir. 5 yıl çalıştıysa 117 bin 449 lira 15 kuruş kıdem tazminatı alır.
KIDEM TAZMİNATI TAVANI NE OLACAK?
Memur maaşlarına yapılacak zamma yönelik kesin bir bilgi oluşmasa da genel kanı olarak yüzde 50 civarında zam yapılacağı öne sürülüyor.
Yüzde 50 zam olduğu varsayılırsa Ocak-Temmuz dönemi için kıdem tazminatı tavanı yıllık 35 bin 243 lira 75 kuruş olacak. Böylece 5 yıl çalışan işçi işten çıkarılırsa sadece kıdem tazminatı olarak 176 bin 218 lira alabilecek. Güncel durumda ise bu tutar 117 bin 449 liraydı ve arada 58 bin 769 liralık fark oluşuyor. Tabi ki bu tutarı almak için de yukarıda belirtilen gibi brüt maaşının kıdem tazminatı tavanı kadar ya da üstünde olması gerekiyor. Eğer brüt maaşı kıdem tazminatı tavanının altındaysa brüt maaş x çalışılan yıl sayısı formülüyle kıdem tazminatı hesaplanabilir.
Not: Kıdem tazminatı tavanları tahminidir, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı rakamlar geçerli olacaktır.
KIDEM TAZMİNATINDAN SADECE DAMGA VERGİSİ KESİLİYOR
Kıdem tazminatından kesinti olarak sadece damga vergisi alınıyor. Damga vergisinin de çarpanı 0,00759 oluyor. Başka bir deyişle kıdem tazminatından kesinti minimize ediliyor.
İHBAR TAZMİNATI EKSTRA HESAPLANIYOR
Kıdem tazminatının yanında ihbar tazminatı da bulunuyor. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 17’nci maddesi gereği iş sözleşmesini feshetmek isteyen taraf; feshi yazılı olarak ve çalışma süresinin gerektirdiği bildirim süresine bağlı kalarak diğer tarafa iletmekle yükümlü.
İş sözleşmeleri
– İşi altı aydan az sürmüş işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta sonra,
– İşi altı aydan bir buçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta sonra,
– İşi bir buçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta sonra,
– İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için, bildirim yapılmasından başlayarak sekiz hafta sonra feshedilmiş sayılır.
İş sözleşmesini belirlenen bildirim sürelerine uymaksızın fesheden taraf, söz konusu sürenin ücretini ihbar tazminatı olarak diğer tarafa ödemek durumunda kalıyor. Bildirim süreleri bölünemez, kısmen uygulanamıyor. Böylesi bir uygulama halinde, tüm bildirim süresi esas alınarak ihbar tazminatı ödenmesi gerekiyor.
İhbar tazminatı ödemesinde gelir vergisi ve damga vergisi uygulandığı için alınacak ücret bir miktar düşük olabiliyor.
Not: Kıdem tazminatı tavanları tahminidir, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı rakamlar geçerli olacaktır.
8 HAFTAYSA 2 BRÜT MAAŞ İHBAR TAZMİNATI VERİLİYOR
İhbar tazminatı hesaplanırken yüzde 15 gelir vergisi ve 0,00759 olan damga vergisi çarpanı düşüldükten sonra net ihbar tazminatı ortaya çıkıyor. Brüt maaş (güncel olarak 23 bin 489 lira 83 kuruşu aşmayacak) üzerinden ödenen ihbar tazminatı vergisel hesaplamaların ardından çalışanın hesabına yatırılıyor.
